Laten we het zekere voor het onzekere nemen, zullen ze bij de Bank of England (BoE) hebben gedacht. Wetende dat de Britse bevolking het niet zo op heeft met grote, ondemocratische instituten, presenteerden ze afgelopen donderdag ‘een pakket gericht om de Britse economie te stimuleren’. Niet de Franse economie, dus: dat daar geen misverstanden over konden bestaan. Ik hoef er verder geen Big Data-achtige analyse op los te laten om te concluderen dat het niet slechts om een onschuldig gekozen kop boven het persbericht ging: de renteverlaging was goed voor Britse consumenten en bedrijven, louter Britse banken mogen meedoen aan het nieuwe Funding Scheme om meer geld aan Britse bedrijven uit te lenen, terwijl het opkoopprogramma van Britse bedrijfsobligaties alleen betrekking heeft op bedrijven die een ‘materiële bijdrage aan de Britse economie leveren’. Brits, Brits, Brits: het zou mij niets verbazen dat overlegd is of ze het woord niet moesten onderstrepen.
Het kan raar lopen: acht maanden geleden werd er nog volop gespeculeerd over de timing van de eerste renteverhoging van de BoE. De Britse centrale bank zou in de voetsporen van de Fed treden om de eerste stap in de richting van normalisatie van het monetaire beleid door te voeren, zo was de algemene verwachting. Van die normalisatie is vervolgens bar weinig uitgekomen, niet in het VK, maar ook niet in de VS. Meer dan een kwartje heeft de Federal Reserve de rente vooralsnog niet durven te verhogen. De Amerikaanse werkloosheid en inflatie boden weliswaar meer dan genoeg ruimte, maar bij de Federal Reserve vonden ze telkens weer redenen om het toch nog even uit te stellen: Chinese groeionzekerheid, volatiliteit in de financiële markten en de onzekerheid omtrent Brexit wogen net te zwaar. Je kan veel zeggen over de Britten, maar bij de BoE weten ze tenminste dat het slechts om de Britse economie draait. Bij de Fed staren ze als angsthazen in de koplampen van de grote boze wereldeconomie: dat maakt dat normaliseren er niet makkelijker op.
Wel degelijk normalisatie!
Maar wat is tegenwoordig eigenlijk normaal? Misschien is het gewoon tijd om ons neer te leggen bij het feit dat kwantitatieve verruiming en negatieve rentes niet een tijdelijke uitschieter zijn, maar de nieuwe norm. Dat inflatie iets is waar je je oma over hoort vertellen en dat je jezelf dan afvraagt of ze alles nog wel op een rijtje heeft. Waarom vasthouden aan de ruim vierduizend jaar oude historie dat rentes positief zouden moeten zijn? Dat was de opstartfase! Vanaf nu is negatief is het nieuwe normaal!
Blijkt dat 2016 achteraf gezien toch het jaar van normalisatie is geworden: de ECB, de Bank of Japan, de BoE, allen kwamen dit jaar met hun ‘normalisatie’ maatregelen. Nu alleen de Fed nog.
(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 8 augustus 2016)
Filed under: column, Financieele Dagblad
