Toen de Amerikaanse centrale bank tijdens de FOMC-vergadering van 17 september besloot de rente toch nog maar even niet te verhogen, was dat een boodschap die niet erg goed viel in de aandelenmarkten. Op de dag zelf gebeurde er nog niet zo heel erg veel, maar in de twee weken die volgden, leverden de wereldwijde beurzen 6% in, waarmee in veel gevallen een nieuw dieptepunt voor 2015 werd bereikt. ‘Geen renteverhoging: wat weet de Fed dat wij niet weten?’ was het veelgelezen commentaar. Hierbij bestond er overigens niet eens zo heel veel twijfel over de Amerikaanse economie, maar was het de groeiafzwakking van de rest van de wereld (lees China) die zorgen baarde.
Geen renteverhoging, slecht nieuws voor de markt: dat was precies het tegenovergestelde dat de Federal Reserve voor ogen had gehad. Het was dus niet helemaal verrassend dat diverse Fed-officials er als de kippen bij waren om in de dagen na de FOMC-vergadering nog wat extra tekst en uitleg te geven over het uitblijven van de renteverhoging. Zo kregen we te horen dat het een ‘close call’ was geweest (Williams), dat de rente ‘nog dit jaar omhoog zou gaan’ (Lockhart), iets waar ‘de meeste van mijn collega’s’ voorstanders van waren (Yellen). Soms heeft de markt wat extra uitleg nodig, zullen ze gedacht hebben.
Maar dan de notulen van die FOMC-vergadering, die afgelopen donderdag gepubliceerd werden. Uit niets blijkt dat er sprake was van een verhitte discussie. Slechts één president (Lacker) stemde vóór een renteverhoging, de rest vond het ‘prudent om op meer informatie te wachten’. Helemaal geen close call dus, terwijl er ook over de exacte timing van de mogelijke renteverhoging met geen woord lijkt te zijn gesproken.
Niet-wel-niet: what’s it gonna be?
Nu kun je uiteraard claimen dat de notulen geen correcte weergave zijn geweest van de gesprekken die gevoerd zijn, maar dat verandert weinig aan het beeld dat Federal Reserve een communicatieprobleempje heeft. Juist op het moment van een eerste renteverhoging wil je dat er zo min mogelijk onzekerheid bestaat over de intenties van de beleidsmakers. Dan zit je niet te wachten op de niet-wel-niet boodschap die de Fed na de laatste FOMC-vergadering heeft afgegeven. Ook de opmerking van Lockhart in een recent interview met Reuters dat er in december ‘veel meer informatie zal zijn’ komt op mij niet echt bemoedigend over: in maart is er immers nóg meer informatie…
Overigens reageerde de aandelenmarkt niet echt op de eerdere peptalk van de Fed. Het keerpunt in de markt kwam pas toen er tegenvallende cijfers ten aanzien van het producentenvertrouwen en banengroei gepubliceerd werden. Dat was de heldere taal waar de markt op had zitten wachten: weg renteverhoging! En prompt herstelden de aandelenbeurzen wereldwijd.
(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van woensdag 14 oktober 2015)
Filed under: column, Financieele Dagblad
