In mijn laatste column van vorig jaar stelde ik dat marktvorsers een natuurlijke neiging hebben om meer volatiliteit voor de toekomst te voorspellen. Deels is dat omdat de toekomst nu eenmaal onzeker is en daardoor per definitie ‘volatiel’ aanvoelt, deels heeft dat met de dynamiek van volatiliteit zelf te maken. Zijn de markten relatief rustig, dan lijkt het een veilige keuze om (iets) meer volatiliteit te voorspellen, is er veel onrust in de markt, dan leert het verleden dat die onrust juist nog wel even zal aanhouden.
‘Het opmerkelijkste hierbij is het wegebben van de volatiliteit in de valutamarkten’
Dat deze logica niet helemaal klopt zal iedereen wel zien – hoe kom je dan ooit weer in rustiger vaarwater terecht? – maar dat kan de pret niet drukken. Zelden zie je een voorspelling dat we opgelucht adem kunnen halen, veel vaker dat het volgend jaar een volatiel jaartje gaat worden. Zo ook vorig jaar rond het jaareinde, want toen stonden de markten in vuur en vlam. Meer van hetzelfde was de rode draad van de voorspellingen.
Ruim drie maanden in het nieuwe jaar en er blijkt vooralsnog weinig van uit te zijn gekomen. De veelgebruikte maatstaf voor volatiliteit van de Amerikaanse aandelenmarkt, de VIX, zakte vorige week al weer even onder de 12, de MOVE, de vergelijkbare maatstaf voor de Amerikaanse obligatiemarkt, handelde de hele week onder de 50. Mochten deze getallen u weinig zeggen: sinds 2002 handelde de VIX slechts in 13% van de tijd op een lager niveau, voor de MOVE is dat zelfs slechts 3% van de tijd.
Het opmerkelijkste hierbij is het wegebben van de volatiliteit in de valutamarkten. De CVIX index (currency-VIX index) sloot vorige week op een niveau van 5,53. Ter achtergrond: sinds 2002 handelde deze index slechts in 0,8% van de tijd op een lager niveau. Het is dat de brexit de afgelopen weken nog tot wat beweeglijkheid heeft geleid, want anders hadden we nu al een nieuw record te pakken gehad.
Opmerkelijke stabiliteit valutamarkt
Dat juist de valutamarkt er zo stabiel bij ligt, is opmerkelijk. De Europese groeivertraging, de sluimerende handelsconflicten van de VS met China en Europa, de winstrecessie in de Amerikaanse aandelenmarkt, zelfs het twijfelachtige karakter van de kandidaten die Trump voor de Federal Reserve heeft voorgedragen: het zijn allemaal factoren waarvan je zou verwachten dat ze vooral een impact op de valutamarkt hadden moeten hebben. Stabiele wisselkoersen verwacht je bij een synchroon verlopende conjunctuurcyclus, een corresponderend budgettair beleid en bij vergelijkbare renteniveaus, maar niet bij de potpourri aan beleid, conjunctuur en rente die we nu in de wereld zien.
En nu de hamvraag: wat denkt u dat er de komende maanden met de volatiliteit in valutamarkten gaat gebeuren? Hoor ik daar iemand zeggen dat vooruitzichten louter positief zijn? Ik dacht het niet.
(origineel gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 17 april 2019)