Pensioen nergens zo goed, vertrouwen nergens zo laag
Overdrijven is ook een vak. Vind mij een Duitser die weet tegen welk rentetarief zijn verplichtingen verdisconteerd worden. Sterker nog, vind mij überhaupt een Duitser waarvoor voldoende geld apart gezet is voor zijn pensionering, want volgens de cijfers van de Oeso heeft Duitsland momenteel ter waarde van 7% van het bbp gespaard. U mag kiezen: liever 7% of 184%? Desondanks zegt 21% van de Duitsers zich geen zorgen te maken over de beoogde levensstijl tijdens de pensionering tegen slechts 12% in Nederland. Hebben we het hier dan over Nederlands pessimisme, of over een totaal gebrek aan Duits realisme? Persoonlijk ga ik voor optie twee, maar in Nederland gaan we uiteraard met zijn allen voor optie één. Nederlandse pensioenen? Dat is één pot nat.
Vroegâh was alles uiteraard beter. Pre-vut op je 60ste, hangmatten op tropische paradijzen, dekkingsgraden die tot de hemel reikten: pensionering was weinig minder dan het voorportaal van de hemel. Dat de realiteit anders is roept uiteraard de vraag op wat er mis is gegaan, nee, wie de schuldige is. De dader is in dat geval snel gevonden: de pensioenfondsen moeten het wel geweest zijn! Terecht? Nee. Volgens de cijfers van de Oeso behaalden de Nederlandse pensioenfondsen gedurende de afgelopen vijftien jaar een reëel rendement van 5,3%, na kosten. Alleen Canada deed het beter (5,5%). Duitsland moest het met de helft doen (2,6%), terwijl de teller in de VS op 1,7% bleef steken. U mag wederom kiezen: 5,3% of 2,6%?
Nu zal je mij niet horen beweren dat er niets te verbeteren valt en dat alles mooi en prachtig is. Dat er volop onvrede bestaat over het feit dat de pensioenen van veel Nederlanders zijn gekort of structureel zijn achtergebleven bij de inflatie, is wat mij betreft goed te begrijpen. Dat dit het directe gevolg zou zijn van te weinig besparingen, een rammelend pensioensysteem of slecht beleggingsbeleid, blijkt in ieder geval niet uit de cijfers. De internationale vergelijking doorstaan we met glans.
En zie: blijkt het best mogelijk een stuk over de Nederlandse pensioensector te schrijven waarbij het niet alleen over de rekenrente gaat. Er is nog hoop.
(origineel gepubliceerd in het Financiele dagblad van 7 november 2018)