3% was de norm

Met de presentatie van de eerste begroting, riep team-Trump de afgelopen week veel hoon over zich af. Een begroting vol gaten, dubbeltellingen, waarbij alles ook nog eens afhing van een optimistische groeiveronderstelling van 3%: lieden als Summers, Posen en Krugman lieten weinig van de plannen heel. Om met Summers te spreken: als dit werk door een eerstejaars economiestudent was aangeleverd, was die blijven zitten.

Bron: Bloomberg & Robeco

Even los van de plannen zelf: hoe onrealistisch is die 3% nou eigenlijk? De afgelopen vijf jaar is de Amerikaanse economie met ongeveer 2% gegroeid en dan klinkt die 3% al snel onwaarschijnlijk hoog. Toch blijkt die 3% historisch opmerkelijk goed te kloppen en echt niet alleen voor de periode van vlak na de Tweede Wereld Oorlog. In de vijftig jaar tussen 1957 en 2007 heeft de Amerikaanse economie slechts twee jaar gekend te hebben waarbij de tienjarige groeivoet onder de 2,9% dook. Door de oliecrisis en de dubbele recessie aan het begin van de jaren tachtig, werd de trendgroei tijdelijk naar 2% geduwd, vanwaar het overigens opmerkelijk snel weer herstelde. De rest van de periode, zelfs tot aan het klappen van de huizenzeepbel in 2008, heeft de Amerikaanse economie een groeivoet van 2,9% of meer laten zien. Als er iets uitzonderlijk lijkt, dan is het de beweging die we sinds 2007 hebben gezien: de gemiddelde groei over de afgelopen 10 jaar bedraagt nog slechts 1,4%. Zelfs als je de negatieve impact van de zware recessie van 2008-2009 eruit filtert, ligt de gemiddelde groeivoet momenteel op 2%, ver verwijderd van de 3% die eigenlijk als norm gold.

Teleurstellen

Wie denkt dat dit inhoudt dat we de komende tien jaar weer naar de 3% toe zullen toegroeien, moet ik echter teleurstellen. Er is een simpele verklaring voor de daling: de lagere bevolkingsgroei. Volgens de cijfers van het onafhankelijke Congressional Budget Office bedroeg de gemiddelde jaarlijkse bevolkingsgroei 1,7% in de periode 1957-2007. De verwachtingen is dat die groei de komende tien jaar op 0,5% uit zal komen. Puur vanuit de groei van de productiefactor arbeid zou je dus al een lagere groei van 1,2% verwachten ten opzichte van de oude norm, oftewel precies de 2% waar we inmiddels op zijn beland.

Betekent dit dat we die 3% inderdaad uit ons hoofd moeten zetten? Ach, voorspellen is een moeilijk vak en dat geldt ook zeker als het gaat om productiviteitsgroei en bevolkingsgroei. Het pessimisme ten aanzien van de toekomstige productiviteitswinst lijkt momenteel doorgeslagen, dus daar is wel wat ruimte voor meevallers. Of je die productiviteitswinst en bevolkingsgroei echter behaalt door een muur te bouwen en het leger meer geld te geven, vraag ik me dan echter wel weer af.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 29 mei 2017)