Een leuke metafoor werkt altijd. “Draghi op het matje roepen om de lage spaarrente is als klagen tegen de brandweer over je natte broek als net je brandende huis is geblust.” Het was de afsluitende tekst van een column van Marieke Blom en Bert Colijn, die in het NRC opriepen om de rode loper voor ‘held’ Draghi uit te leggen. De metafoor was zelfs prikkelend genoeg dat hij de volgende dag in het commentaar van de hoofdredactie van deze krant werd aangehaald.
Alleen jammer dat deze metafoor – zoals wel vaker – schuurt. Op zich wil ik best nog wel meegaan in dat brandende huis en de brandweer. Dat het niet lekker ging met de Eurozone zal niemand ontkennen. Economisch hobbelden we van recessie naar recessie, waarbij de angst voor het uiteenvallen van de munteenheid de financiële markten in vuur en vlam zette. Draghi’s ‘whatever it takes’ heeft die angst zonder enige twijfel weggenomen, terwijl we inmiddels ook weer aardige groeicijfers laten zien. Huis brandt, brand geblust.
De vraag hierbij is echter wat de oorzaak van de brand was. Was het een kaars die te dicht bij een gordijn stond, of was het huis wellicht zo scheef gebouwd dat de gasleidingen waren gaan lekken? Griekenland, Ierland, Italië en Duitsland in één munteenheid zonder politieke eenheid, iemand? Leuk dat Draghi die vlammen heeft gedoofd, maar aan het gaslek heeft hij verder niets gedaan. Mooie brandweer: de symptomen zijn bestreden, de ziekte woekert lekker verder. En daar sta je dan met je natte broek en rode loper enthousiast te zwaaien naar de brandweer, terwijl de spanning in het huis achter je gestaag weer oploopt…
Zompige, chemische fundering
En dan dat bluswater. Het heeft de brand geblust, zeker, maar tegelijkertijd is het in het hout getrokken, staat het in de kelder en is het weggezakt in oppervlaktewater rond het huis. Punt is, is het eigenlijk wel gewoon water? Negatieve rentes en het opblazen van de ECB balans met bijna 2 biljoen euro: sommige experts vinden het redelijk giftig spul. Een natte broek kun je vervangen, maar die zompige, chemische fundering dan?
Nu kun je stellen dat dit Draghi niet aan te rekenen is: hij deed slechts wat zijn mandaat hem voorschreef. Wellicht terecht, maar als hij ik hem dan hoor zeggen dat ‘de realiteit is dat het beleid 4,5 miljoen banen heeft opgeleverd’, haak ik af: er is geen ‘realiteit’ dat het ECB-beleid die banen heeft opgeleverd: Draghi claimt een oorzakelijk verband dat niet aan te tonen is.
De stelligheid waarmee Draghi zich op zijn eigen borst klopt doet me aan iemand anders denken. Aan die andere brandweerman, waar men indertijd de rode loper vroegtijdig voor uitrolde: maestro Alan Greenspan. Moet je eens zien hoeveel mensen hem nu nog als een held beschouwen.
(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 15 mei 2017)
Filed under: column, Financieele Dagblad
